Urodzony 5 sierpnia 1794 roku w Birmingham, a zmarł 9 sierpnia 1837. Był najstarszym z braci Evansów, którzy działali na terenie Królestwa Polskiego. W 1816 roku przyjechał do Warszawy, gdzie przy ulicy Miodowej otworzył magazyn angielskich towarów. Najprawdopodobniej wydzierżawił gmach byłego klasztoru św. Benona na Nowym Mieście, gdzie też założył gisernię oraz fabrykę wyrobów żelaznych i mosiężnych. Pewnym jest, że zakład taki działał na terenie Warszawy w 1822 roku. Następnie placówka została przeniesiona do budynku byłego kościoła św. Jerzego na ulicy Świętojerskiej.
Wraz z nadejściem 1823 roku otrzymał kredyt rządowy w wysokości 40 tys. zł na rozwinięcie działalności zakładu. W październiku tego samego roku jego przedsiębiorstwo przekształciło się w spółkę zawartą między Evansem a J. Morrisem, metalurgiem brytyjskim, z którym współpracował już wcześniej. W spółkę zamieszany był również brat Tomasza, Andrew, który był specjalistą z zakresu budowy maszyn. Ten ostatni przyjechał do Warszawy w 1818 roku.
W 1824 J. Morris opuścił spółkę, a firma rozpoczęła działalność pod nazwą Bracia Evans.
W 1825 roku w fabryce zainstalowano pierwszą maszynę parową o mocy 4 KM, a w 1827 zmontowano, z elementów sprowadzonych z Anglii, maszynę parową o mocy 60 KM. W zakładzie postawiono również piece do odlewania żelaza i mosiądzu, kilka tokarni, kuźnie oraz warsztat modelowy.
U Evansów produkowano różne maszyny i narzędzia rolnicze oraz włókiennicze, a także odlewy artystyczne. Ich zakład zatrudniał w Warszawie dawał pracę około 150 osobom.
W prowadzeniu firmy na terenie Królestwa, sprowadzanie surowców z zagranicy było drogie, trwało dużo czasu, o wszelkich innych trudnościach nie wspominając. Dążąc zatem do zapewnienia sobie dostaw surowców i uniezależnienia się od zewnętrznych dostawców, bracia Evans wydzierżawili w 1827 (inne źródła podają rok 1820) zaniedbane huty żelaza w Drzewicy.
W 1928 roku rozpoczęła się modernizacja zakładu. Obejmowała ona budowę nowego wielkiego pieca, odlewni z żeliwiakiem i emalierni. Z dawnych urządzeń pozostała jedynie fryszerka, a druga została przerobiona na warsztaty tokarskie. Dzięki temu zakłady znacznie rozszerzyły asortyment swych wyrobów, wytwarzając chociażby urządzenia i maszyny dla przemysłu rolno-spożywczego, kotły parowe, podnośniki oraz wszelakie narzędzia dla gospodarstw domowych.
Zakłady w Kuźnicy Drzewickiej przeszły na własność firmy Evans w 1842. Ich zabudowania, z wyłączeniem huty, sprzedano dopiero w 1886 spółce S. Kobylański, która – podobnie jak Evansowie – przeniosła tam swoją działalność z Warszawy. W tym czasie spółka Anglików dzierżawiła także wielki piec w Krasnej.
Zakład Evansów nie pozostawał także bierny podczas powstania listopadowego, gdyż odlewał on działa dla polskiej armii. Sam Evans pośredniczył także w zakupie sprzętu wojskowego od innych państw.
W latach trzydziestych w spółce nastał szereg zmian, głównie z racji tego, iż przystąpili do niej pozostali bracia Evans – Alfred i Douglas. Ci dwaj również przyjechali do Warszawy w 1818 roku wraz z Andrew.
W 1835 w zakładzie Evansów zamontowano oświetlenie gazowe. Do 1842 roku zmodernizowano ich zaplecze technologiczne. Zainstalowano wówczas drugą maszynę parową, strugarki, tokarnie, wiertarnie i inne urządzenia do obróbki metali. Wartość produkcji fabryki, zatrudniającej już ponad 200 robotników, osiągnęła 70 tys. rubli. Wytwarzano tam przede wszystkim maszyny i urządzenia rolnicze, w tym młocarnie i sieczkarnie.
W latach 1835-1838 spółka zaczęła także dzierżawić zakłady w Parszowie, koło Wąchocka.
Niewiele wiadomo o ostatnich latach życia Tomasz Evansa, prócz samej daty śmierci – 1837 rok, oraz tego, że dokonał żywota właśnie w Parszowie.
Wiemy jednak, iż po jego śmierci jego bracia dalej zajmowali się spółką, znacznie ją rozbudowywując. W 1841 roku zmarł Andrew, a firma przeszła w ręce najmłodszych Evansów, którzy utrzymali ją aż do wojny krymskiej (1853-1856), kiedy zostali zmuszeni do opuszczenia Warszawy. 1 października 1854 roku odstąpili 60% swoich udziałów S. Lilpopowi i W. Rau. Powstała wówczas firma Evans, Lilpop et Comp. Pozostałe udziały Lilpop i Rau odkupili 20 stycznia 1866, dalej rozwijając swoją działalność.
Bibliografia
B. Orłowski, Polski wkład w przyrodoznawstwo i technikę, Warszawa 2016.
https://gigancinauki.pl/gn/biogramy/84250,Evans-Tomasz-Thomas-Moore.html