Evert Ludwik Józef (1863-1945)


Urodzony 23 września 1863 roku w Kielcach, zmarł 20 marca 1945 w Grodzisku Mazowieckim. Pochodził ze spolonizowanej rodziny francuskiej. Wykształcenie zdobył w Wyższej Szkole Handlowej Leopolda Kronenberga w Warszawie. Po zakończeniu edukacji pracował w Niemczech. Po wysiedleniu w roku 1885 znalazł się we Francji, a następnie na terenach ziem polskich.

W roku 1896 zamieszkał w Imperium Rosyjskim, gdzie wyjechał jako przedstawiciel łódzkiego przemysłu włókienniczego. Między latami 1900-1918 awansował do rangi wiceprezesa, a później prezesa kolonii polskiej w Moskwie. Stał się również wiceprezesem w Towarzystwie Dobroczynnym.

W roku 1914 przewodził Komitetowi Pomocy Ofiarom Wojny, a także został prezesem Zrzeszenia Niepodległościowego. Był niezwykle aktywnym społecznikiem, któremu nieobojętna była sprawa polska.

Do Polski powrócił w 1918 roku, a rok później u boku Władysława Trzaska i Jana Michalskiego założył firmę Księgarnia i Dom Wydawniczy Trzaska, Evert i Michalski. Placówka ta mieściła się w budynku Hotelu Europejskiego przy ulicy Krakowskie Przedmieście 13 w Warszawie. W 1922 Evert został prezesem spółki, a księgarnia rozpoczęła wzmożoną działalność wydawniczą.

Z tej działalności Evert wycofał się dopiero w 1937 roku, acz pozostawił swoje nazwisko w nazwie firmy. Dwa lata później, wraz z II wojną światową, księgarnia Trzaska, Evert, Michalski została zlikwidowana przez niemieckich okupantów.

Ludwik Józef Evert pełnił funkcję prezesa kolegium kościelnego Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie od 1923 roku aż do śmierci. Wraz z końcem lat trzydziestych został także zastępcą prezesa zarządu Towarzystwa Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie.

Od 1928 roku został także senatorem II Rzeczypospolitej z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Przez IV kadencję był senatorem mianowanym przez ówczesnego prezydenta kraju. Został również członkiem Partii Pracy. Nie był to jednak koniec jego kariery politycznej, gdyż prócz wyżej nakreślonych godności, pełnił funkcję również w Radzie Miejskiej Warszawy, Komitecie Opieki Społecznej, Komitecie Pomocy dla Bezrobotnych oraz w Zgromadzeniu Kupców miasta Warszawy. Znacznie przyczynił się do budowy szkolnictwa zawodowego oraz powstania wielu instytucji handlowych.

We wrześniu 1939 roku został powołany do Komitetu Obrony Warszawy, a po upadku miasta – stał się jednym z 12 zakładników wskazanych Niemcom zgodnie z aktem kapitulacji miasta z 28 września „celem zabezpieczenia przed aktami sabotażu”.

Odszedł 20 marca 1945 roku w Grodzisku Mazowieckim, gdzie też został pogrzebany. W 1971 roku jednak trumnę z ciałem przeniesiono do Warszawy, gdzie spoczęła na cmentarzu ewangelicko-augsburgskim.

http://www.sejm-wielki.pl/b/psb.5387.1 [dostęp:24.04.2023]

https://senat.edu.pl/hihttps://senat.edu.pl/historia/senat-rp-w-latach-1922-1939/senatorowie-ii-rp/senator/ludwikjozef-evert [dostęp: 24.04.2023]

https://monitorpolski.gov.pl/M1927100024301.pdf [dostęp: 24.04.2023]

Polski słownik biograficzny, t. 6, Kraków 1948, s. 323